Λογοτεχνία Α΄ Γυμνασίου - Παράλληλα Κείμενα

Εδώ θα βρείτε λογοτεχνικά κείμενα που θα αξιοποιήσουμε στο μάθημα κατά τη διδασκαλία της πρώτης θεματικής μας ενότητας, Σχολική Ζωή.

Νίκος Καζαντζάκης, Η Νέα Παιδαγωγική
                                                   Φύλλο Εργασίας

Το απόσπασμα χωρίζεται σε 3 ενότητες. Να τις εντοπίσετε και να αντιστοιχήσετε τους πλαγιότιτλους με τις ενότητες.

1η ενότητα	α) Αναμνήσεις από το δάσκαλο της Τετάρτης Δημοτικού
2η ενότητα	β) Πρώτη μέρα στο Δημοτικό Σχολείο
3η ενότητα	γ) Μεταβατική Παράγραφος

Στην 1^η ενότητα ο μικρός Καζαντζάκης πηγαίνει για πρώτη φορά στο σχολείο. Να εντοπίσετε και να καταγράψετε τις λέξεις που δείχνουν τη συναισθηματική του κατάσταση.

ΤΟΠΟΣ	ΛΕΞΕΙΣ/ΦΡΑΣΕΙΣ	ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ
Προς το σχολείο	……………........................... ……………........................... ……………........................... ……………...........................	……………........................... ……………........................... ……………........................... ……………...........................
Μπροστά στο σχολείο	……………........................... ……………........................... ……………........................... ……………...........................	……………........................... ……………........................... ……………........................... ……………...........................
Μπροστά στο δάσκαλο	……………........................... ……………........................... ……………........................... ……………...........................	……………........................... ……………........................... ……………........................... ……………...........................

Πώς θα χαρακτηρίζατε τα συναισθήματα του παιδιού;  Καλά, κακά ή ανάμεικτα; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Με ποιες πράξεις και λόγια συμμετέχουν οι γονείς στην πρώτη μέρα του παιδιού τους στο σχολείο; Τι μαρτυρά η συμπεριφορά τους για το χαρακτήρα τους;

	Λόγια και Πράξεις προς το παιδί		Χαρακτηρισμός
Μητέρα
Πατέρας

Ποιο μοντέλο οικογένειας δείχνει η συμπεριφορά των γονιών;

Πώς παρουσιάζεται ο δάσκαλος μέσα από τα μάτια του παιδιού; Η μορφή του δασκάλου με ποιον τύπο δασκάλου ταιριάζει το δημοκρατικό, τον αυταρχικό, τον ελευθεριακό (αυτός που δέχεται κάθε είδους συμπεριφορά) ή με κανέναν από αυτούς;

Να δικαιολογήσετε την απάντησή σας με αναφορές στο απόσπασμα.

Στην 3^η ενότητα ο αφηγητής περιγράφει το δάσκαλο της Τετάρτης Δημοτικού. Πώς τον παρουσιάζει;

Δάσκαλος της Τετάρτης Δημοτικού	Εξωτερική εμφάνιση	Συμπεριφορά

Ποιο τρόπο διδασκαλίας είχε υιοθετήσει ο δάσκαλος;

Ποια ήταν η Νέα Παιδαγωγική; Ποια ήταν η αρχική εντύπωση των παιδιών;

Με ποιο σχήμα λόγου αποδίδεται στο κείμενο;

Να συμπληρώσετε τον παρακάτω πίνακα με στοιχεία που χαρακτηρίζουν τη Νέα και την Παλαιά Παιδαγωγική μέθοδο διδασκαλίας

	Χαρακτηριστικά ΝΕΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ	Χαρακτηριστικά ΠΑΛΑΙΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ
Διδασκαλία
Σχέσεις δασκάλου μαθητή

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ

Ποιος είναι ο αφηγητής;

Πώς ονομάζεται;

Ποια στοιχεία το επιβεβαιώνουν;

ΓΛΩΣΣΑ

Ποια είναι η γλώσσα του αποσπάσματος;

Υπάρχουν κάποια ιδιαίτερα γλωσσικά στοιχεία;

Να εντοπίσετε στο απόσπασμα χωρία με περιγραφή και αφήγηση (αφηγηματικοί τρόποι)

Να εντοπίσετε στο απόσπασμα χωρία με α. ευθύ λόγο β. διάλογο. Η αφήγηση θα ήταν καλύτερη αν ήταν ολόκληρη στον πλάγιο λόγο χωρίς ευθύ λόγο και διάλογο; Αν όχι, γιατί; 

Το απόσπασμα αυτό προέρχεται από το βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Αναφορά στον Γκρέκο» και είναι αυτοβιογραφικό. Να εξηγήσετε τι σημαίνει «αυτοβιογραφικό» και πώς επιβεβαιώνεται αυτό;

ΥΦΟΣ

Σε αρκετά σημεία ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ειρωνεία και χιούμορ. Να εντοπίσετε τέτοια σημεία στο απόσπασμα.

Παράλληλο κείμενο. Δημήτρης Γκιώνης, Τώρα θα δεις..., Καστανιώτης, Αθήνα 1994, σ. 48-57. Να συγκρίνετε τον τρόπο διδασκαλίας των δασκάλων στα αποσπάσματα του Δ. Γκιώνη και του Ν. Καζαντζάκη. Τι Παρατηρείτε;

Το σχολείο μόνιμος βραχνάς αλλά και καταφύγιο. Γιατί όταν δεν είχε σχολείο, είχε δουλειά στο μαγαζί, θελήματα στο σπίτι. Μόνο που στο σχολείο έπρεπε να είσαι πάντα διαβασμένος και προσεχτικός, γιατί διαφορετικά έπεφτε ραβδί. Αυτά τα αναθεματισμένα μέρη του λόγου.

-  Πόσα είναι, Κούκο; ρώτησε την ημέρα εκείνη ο Τζαναβάρας και ήμουν βέβαιος ότι ευχόταν να μην τα ξέρω για να με λιανίσει.

-  Δέκα.

-  Για πες τα...

-  Άρθρο, όνομα ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμία, ρήμα, πρόθεση...

-  Αυτά είναι έξι, δεν είναι δέκα. Τι τα 'κανες τ' άλλα; Φτου κι απ' την αρχή:

-  Άρθρο, όνομα ουσιαστικό, επίθετο, αντωνυμία, ρήμα...

-  Τώρα τα 'βγαλες πέντε! Είσαι με τα καλά σου;

-  Όρθιος, εκεί με τους άλλους!

Ευτυχώς που υπήρχε παρέα, η οποία έφτασε στο τέλος να είναι αριθμητικά μεγαλύτερη από τα μέρη του λόγου.

- Γιατί δε διαβάσατε, ρε; τσίριξε. Τσιμουδιά.

Από ένα αστραφτερό χαστούκι στον καθένα. Και καθώς το δεχτήκαμε όλοι περίπου ατάραχοι, μας περνάει και δεύτερο χέρι από το άλλο μάγουλο. Και κάποια στιγμή βγάζει αφηνιασμένος τη λουρίδα και μας λιανίζει τα πόδια.

- Αύριο να μου το 'χετε γράψει είκοσι φορές στο τετράδιο και να το ξέρετε φαρσί!